Chữa chín mé bằng thuốc Nam
Chữa chín mé (đầu ngón tay, ngón chân sưng tấy, đau kịch liệt): Khoai sọ giã nát, trộn thêm chút muối, đắp vào chỗ sưng đau, lấy gạc băng lại, ngày thay thuốc 2 lần. Hoặc: Dùng thân khoai sọ giã nát đắp vào chỗ bị bệnh. Dùng củ khoai sọ trộn muối giã đắp lên những chỗ sưng đau trên cơ thể, đối với các loại đinh nhọt khác cũng có tác dụng tốt. Chú ý: Dùng khoai sọ xát lên da có thể gây dị ứng viêm tấy, nhưng giã gừng sống lấy nước bôi vào sẽ đỡ.
Bị rắn cắn, sâu cắn, ong đốt: Lấy lá hoặc thân khoai sọ xát hoặc giã nát đắp vào chỗ bị thương. Nếu bị ong nghệ đốt, ăn ngay khoai sọ sống, đến khi cảm thấy khoai có mùi tanh và lưỡi tê thì thôi.
(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)
Bài thuốc chữa chín mé
Cách làm:
Lấy một ít lá táo non, rửa sạch 2 – 3 lần. Sau đó cho lá táo vào ngâm nước muối nhạt khoảng 15 phút .
Sau đó vẩy khô. Tiết tục cho thêm 1 ít muối trắng cùng lá táo non vào cối giã nát.
Lấy bã vừa giã được đắp lên chỗ mé, rồi buộc lại bằng băng vải xô nhé!
Ngày thay băng 2 lần, lá táo sẽ hút sạch mủ và giúp nhanh lành, vết chín mé sẽ hết đau nhức.
Để phòng ngừa chín mé, các bạn cần tránh các tác nhân gây ra như gai đâm, mảnh thủy tinh, dằm hoặc các nhiễm khuẩn xung quanh ngón tay, cần rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng sát khuẩn.
Gọi như thế là vì các nguyên nhân thường gặp gây ra căn bệnh chín mé thường do những tác động của cuộc sống hiện đại gây ra. Cụ thể: việc đi làm móng tay, móng chân ở tiệm của phụ nữ và hiện nay cũng có không ít nam giới bắt đầu sử dụng dịch vụ này rất thường xuyên, có thể trung bình 1 tuần/lần; việc mang giày cao gót, bít mũi; chơi các môn thể thao có nguy cơ cao bị chấn thương các đầu ngón tay, ngón chân; người béo phì, người đang điều trị HIV…. Tất cả những nguyên nhân này góp phần đưa bệnh chín mé xảy ra nhiều hơn hiện nay.
Bệnh chín mé là gì?
Chín mé là tình trạng nhiễm trùng tạo mủ hoặc áp xe ở đầu múp các ngón tay, ngón chân. Nguyên nhân thường gặp là tụ cầu khuẩn vàng (S.aureus), Herpes. Đây là một bệnh ngoài da thường gặp, nếu không biết cách chữa trị, giữ vệ sinh thì bệnh sẽ diễn biến dai dẳng, dễ tái phát.
 |
| Làm móng tay không đúng cách có thể gây ra chín mé. |
Bệnh tiến triển qua 3 giai đoạn:
+ Giai đoạn 1: Xảy ra khoảng 1-3 ngày đầu, ở đầu ngón tay, ngón chân xuất hiện một chỗ sưng phồng, tấy đỏ, ngứa. Sau đó đau nhức, khó chịu, có khi cứng ngón, khó cử động.
+ Giai đoạn 2: Từ ngày thứ 4-7, thời kỳ viêm lan tỏa, lan rộng ra chung quanh cả ngón, bệnh nhân có cảm giác nhức nhối, căng tức, đau giật theo nhịp mạch đập, có thể sốt nhẹ.
+ Giai đoạn 3: Có hiện tượng tụ mủ ở điểm sưng đỏ lúc đầu.
Nếu không điều trị kịp thời và đúng cách, chín mé có thể gây những biến chứng như viêm xương, viêm bao hoạt dịch, viêm khớp hoặc nhiễm khuẩn huyết, có thể gây ra tử vong.
Cần phân biệt chín mé với một số bệnh da liễu xảy ra ở đầu ngón như: Tổ đỉa (thường gây ngứa, ít đau, sưng nhẹ); viêm cấp quanh móng (chân móng sưng nhức, có thể chảy mủ); chín mé do ung thư hắc tố (melanotic whitlow, xảy ra chủ yếu ở ngón tay cái hoặc ngón chân cái, đầu ngón bị sưng, thường có màu đen, có thể mất móng).
Cách xử lý và đề phòng chín mé
Khi mắc bệnh cần giữ sạch chỗ bị chín mé để tránh bị nhiễm trùng thêm. Có thể ngâm rửa bằng thuốc tím pha loãng, sau đó bôi mỡ kháng sinh như acid fusidic (Fucidin, Foban) hoặc mupirocin (Bactroban). Nếu chín mé làm mủ thì cần rạch thoát mủ, dẫn lưu, kết hợp dùng kháng sinh (nhóm Oxacillin, Amoxicillin hoặc Erythromycine). Khi vết thương sưng đau nhiều, đáp ứng kém với điều trị thì cần chụp X-quang để xác định tình trạng biến chứng của chín mé.
Bệnh chín mé xảy ra một phần là do thói quen không giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, cần thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:
- Rửa tay, chân sạch sẽ hàng ngày.
- Tránh ngâm tay, chân trong nước quá lâu.
- Thường xuyên thay vớ, tránh để cho chân bị ẩm ướt.
- Không đi chân đất, tránh để cát bụi dính vào các kẽ ngón chân.
- Hạn chế mang giày cao gót, giày bít ngón; mang giày vừa chân, không đi giày, dép quá chật.
- Khi cắt móng cần lưu ý không cắt quá sát vào da hoặc lấy khóe sâu ở hai bên cạnh của ngón chân, ngón tay, không cắt móng tròn. Móng nên được cắt thẳng và giữ cho đầu móng luôn dài hơn da. Điều này ngăn chặn góc móng đâm vào da.
- Tránh làm chấn thương hay trầy xước đầu ngón, khi bị trầy xước da cần bôi thuốc sát trùng và giữ sạch.
- Nhân viên y tế cần mang găng khi chăm sóc bệnh nhân.
BS CK1 NGUYỄN LÊ THỤC ĐOAN
(Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe TPHCM)
Hỏi về hiện tượng đau nhức đầu ngón tay và có mủ
vợ tôi mới sanh hơn 1 tháng nhưng hiện các đầu ngón tay đau nhức và có mủ kèm theo ngứa và nổi mụt đỏ chân tạy Xin hỏi bác sĩ nguyên nhân và cách chữa trị ?
(Đoàn trọng nghĩa)Trả lời:
Theo thư bạn mô tả, có thể vợ bạn bị chín mé. Y học gọi chín mé là bệnh Panaris, một bệnh rất hay gặp trong các nhiễm khuẩn ở đầu ngón tay. Tác nhân gây bệnh thường là tụ cầu khuẩn vàng, liên cầu gây mủ, đi vào cơ thể người bằng cách xâm nhập qua vết xước, vết châm, vết thương nhỏ. Chín mé là bệnh nhiễm trùng sinh mủ hay áp xe ở đầu múp của ngón tay
Đặc biệt, vi khuẩn có điều kiện sinh sôi nảy nở dễ dàng ở những người bị ra mồ hôi nhiều khiến cho bụi bặm bám vào da. Thường thì khi bị một vết xước, người bệnh rất chủ quan cho rằng đó chỉ là "chuyện nhỏ", vết thương "qua loa", sớm muộn gì thì cũng sẽ tự lành, không cần phải điều trị gì.
Do đó, hầu như chẳng người bệnh nào chữa chín mé khi đang ở giai đoạn nhẹ. Chỉ đến khi bệnh quá nặng thì họ mới cuống cuồng đi khám, và việc điều trị lúc này đã trở nên khó khăn và rất tốn kém.
Đó là chưa kể có nhiều di chứng nguy hiểm có thể xảy ra nếu bệnh không được chữa trị kịp thời và đúng cách, làm mất đi chức năng của bàn tay. Với những người lao động cần đến sự khéo léo, tinh vi của đôi bàn tay thì đó là một thiệt thòi rất lớn.
Tùy theo tổn thương nông hay sâu mà người ta chia ra 3 loại chính: Chín mé nông, chín mé dưới da và chín mé sâu.
Chín mé nông
Những người bị chín mé nhẹ, ở thể nông thì tại chỗ tổn thương, mặt da chỉ đỏ ửng, hơi sưng, đau nhẹ. Lúc này, việc điều trị rất đơn giản, chỉ cần chườm nóng, bôi cồn, hay các thuốc sát khuẩn, vài ngày sẽ khỏi. Chín mé có thể thành nốt phỏng có mủ, đau ít tại đầu ngón tay, chỉ cần dùng kéo vô khuẩn cắt lớp da ở mụn phỏng, sát khuẩn, băng vô khuẩn.
Loại chín mé cả vùng móng tay, phát triển rộng hơn, thường ở kẽ móng tay, do dằm, gai, kim, mảnh thủy tinh hoặc vết xước sau khi sửa móng tay gọi là "xước măng rô". Bên kẽ móng tay sưng tấy, sau có thể có một chấm mủ, nếu không chữa, viêm phát triển lan ra xung quanh móng.
Nếu mới bị, chỉ cần ngâm tay vào nước muối đặc, nước sát trùng vài lần, uống thuốc kháng sinh là khỏi. Để muộn, mủ sẽ lan ra quanh móng tay, lúc đó phải trích, rạch, dẫn lưu, có khi phải tháo móng. Sau khi khỏi, móng tay có thể mọc trở lại, nhưng xấu hoặc méo mó. Để hồi phục hoàn toàn có khi phải mất 2, 3 tháng.
Chín mé dưới da
Đây là hình thái của chín mé chính danh, với xu hướng tiến triển vào sâu. Chín mé có thể chỉ bị ở đầu ngón tay. Bất cứ ngón nào cũng có thể bị, nhưng thường gặp nhất là ở ngón cái và ngón trỏ. Tình trạng nhiễm khuẩn ăn sâu vào các mô mỡ ở dưới da, làm căng mọng ngón tay.
Vì vậy người bệnh cảm thấy rất đau, đến nỗi mất ăn, mất ngủ, đôi khi thấy đau giật. Dần dần chỗ viêm nhiễm thành mủ. Lúc này, các loại thuốc hầu như không giải quyết được triệt để "vấn đề" nữa, mà phải phẫu thuật (tiểu phẫu) để rạch rộng dẫn lưu mủ.
Chín mé sâu
Chín mé sâu thường là biến chứng của chín mé dưới da không được điều trị hoặc rạch không đủ sâu để dẫn lưu mủ, gây viêm xương, viêm khớp hoặc viêm bao hoạt dịch gân gấp. Thường thì xương ở ngón cuối hay bị viêm, làm cho đốt cuối của ngón tay sưng to, đau, da tím đỏ, nếu để lâu sẽ tạo thành lỗ rò trên vết rạch cũ do viêm xương.
Lúc này, nếu nhìn phim X quang sẽ thấy có hình ảnh viêm xương và có mảnh xương rời ra. Các bác sĩ sẽ phải rạch theo lỗ rò vào xương để tìm mảnh xương chết, sau đó mở rộng để lấy mảnh xương này ra. Thời gian điều trị chín mé sâu thường rất lâu, có khi phải mổ đi, mổ lại nhiều lần. Có khi phải cắt cả một đốt xương, nhưng cố gắng phải giữ lại phần gân, cơ và da.
Xử trí khi bị chín mé ?
Khi mới bị: Cần giữ sạch chỗ bị chín mé để tránh bị nhiễm trùng thêm. Có thể ngâm rửa bằng thuốc tím pha loãng với nước chín để nguội ( pha nước có màu hồng lợt như cánh sen), sau đó bôi mỡ kháng sinh như axít fusidic (Fucidin, Foban ) hoặc mupirocin ( Bactroban).
Nếu bệnh không thuyên giảm sau 1-2 ngày: Cần đi khám để bác sĩ xác định nguyên nhân và cho thuốc điều trị thích hợp.
Phòng ngừa ?
Tránh chấn thương hay trầy xước đầu ngón. Khi bị trầy xước da cần bôi thuốc sát trùng và giữ sạch. Nhân viên y tế cần mang găng khi chăm sóc bệnh nhân, nhất là khi chăm sóc răng miệng.
Vợ bạn nên đi khám chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán và kê đơn điều trị. Vì vợ bạn mới sinh con nên tuyệt đối không được tự ý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Chúc bạn và gia đình sức khỏe!
Bs.Thuocbietduoc
(Lưu ý: Chữa bệnh theo chỉ định của Bác sĩ)
(Giáp Sang – Paronychia – Paronychie)
thaythuoccuaban.com - Tự tham khảo cách chữa:
Chín mé Còn được gọi là Đại Giáp, Thổ Đậu, Luân Chỉ, Tao Chỉ. Là một loại mụn nhọt đầu ngón tay, ngón chân. Lúc đầu ngứa, sau đó sưng, nóng, đỏ, đau. Toàn thân có thể có sốt hoặc cảm giác ớn lạnh. đau nhiều, giật theo nhịp mạch. Diễn biến của chín mé có thể sưng chín, vỡ mủ rồi khỏi. Nếu không điều trị kịp thời và đúng có thể gây những biến chứng như viêm xương dai dẳng, thậm chí phải tháo khớp, viêm bao hoạt dịch, viêm khớp hoặc nhiễm khuẩn huyết do nhiễm khuẩn lan toả, có thể gây ra tử vong.
Nguyên Nhân
Do tạng phủ có nhiệt nung nấu, kết hợp với hỏa độc tụ lại, nhiệt độc thịnh quá gây nên. Móng chân tay là phần dư ra của gân, do nhiệt độc theo đường kinh xâm nhập vào khiến cho khí cơ ở đó không lưu thông được. Kết mủ gây nên.
Bên ngoài có thể do tổn thương (gai, kim đâm, xương cá đâm...) hoặc do cắn móng tay, làm móng… gây xước thịt, nhiễm độc gây nên..
Đông y cho là do hoả nhiệt gây nên.
Điều trị:
1. khi chưa có mủ
Pháp trị: Lương huyết tiêu độc
| Chín mé | Ngân hoa | 20 | Xương bồ | 8 | |
| Hạ khô thảo | 16 | Kinh giới | 12 | Tạo giác thích | 8 |
| Hà thủ ô | 16 | ||||
-Tỏi bóc vỏ giã nát đáp vào lúc chưa có mủ
- Cạo sạch nửa móng tay bên lành của ngón đang bị bệnh
2. khi đã có mủ dùng bài Bài nùng tán
Bài 2: Bài nùng tán
Chín mé tham khảo
Dưới đây là một số bài thuốc nam điều trị chín mé:
Bài 1: Lá phù dung tươi 20g; rau sam tươi 20g; củ chuối tiêu tươi 20g, giã nát, cho thêm tớ muối đắp lên nơi chín mé.
Bài 2: Tỏi bóc vỏ: 1 nhánh, giã nhỏ đắp vào chỗ chín mé khi đang viêm, sưng (không dùng khi đó có mủ).
Bài 3: Kim ngân hoa 40g; Hà thủ ô 16g; Cây cải trời 16g; Kinh giới 10g; Gai bồ kết 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài 4: Huyền sâm 20g; Ngân hoa 40g; Đan sâm 12g; Sinh địa 12g; Bồ công anh 40; gai bồ kết 16g; Thạch cao 40g; Sắc uống.
thaythuoccuaban.com - Tham khảo thêm:
Bài Nùng Tán
(Hai no san)
1. Tán: Mỗi ngày uống 1-2 lần, mỗi lần 2-3g.
2. Thang: Thông thường bỏ lòng đỏ trứng.
Nghiền các vị thuốc sống thành bột, cứ 2-3g (lượng uống của một ngày) thì thêm 1 lòng đỏ trứng, quấy cho đều rồi uống với nước lã đun sôi. Mỗi ngày uống 1-2 lần.
Để phân biệt nước sắc của bài Bài nùng tán với thành phần của bài Bài nùng thang, nên nước thuốc này được gọi là Bài nùng tán liệu.
Theo Kim quỹ yếu lược, Thực tế chẩn liệu: Thuốc dùng trị các mụn có mủ kèm theo đau đớn, chỗ bị mụn cǎng và cứng. Do đó, thuốc này có thể được dùng khi bị mụn, đinh, nhọt, viêm tuyến bạch mạch, chín mé, v.v... không thích ứng với những mụn lở có tính hàn và mụn nhọt mạn tính.
Theo Chẩn liệu y điển: Thuốc dùng trị các mụn nhọt có mủ kèm theo đau đớn, chỗ bị mụn cǎng và cứng. Tức là, đối tượng của bài thuốc này là những mụn nhọt thẩm nhuận rất mạnh, không vỡ mủ, hoặc sau khi vỡ mủ mụn bị loét, sự thẩm nhuận ở xung quanh mạnh, mụn vẫn cǎng và cứng. Đặc trưng của loại mụn này là sự ngưng trệ của khí huyết, chứng viêm thẩm nhuận mạnh.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét