Trang

Nhịn ăn giảm cân Detox không đúng cách dễ gặp tai biến

doisong.vnexpress.net - Thứ năm, 10/7/2014 | 10:18 GMT+7

Cái chết của thiếu nữ 18 tuổi sau 10 ngày nhịn ăn giảm cân theo phương pháp Detox khiến cộng đồng xôn xao. Đa số cho rằng đây là cách phản khoa học, song có người lại cho biết đã áp dụng thành công.

"Bí quyết thanh lọc cơ thể" gọi là Detox đang được nhiều người truyền nhau trên các trang diễn đàn, mạng xã hội. Giới thiệu phương pháp này tại Việt Nam là bác sĩ chuyên về khí công y đạo Đỗ Đức Ngọc. Trên trang web về khí công y học Việt Nam, bác sĩ Ngọc giải thích: Chúng ta ăn uống lâu ngày nhiều dầu mỡ, hóa chất hình thành độc tố tích tụ lâu ngày trong cơ thể, sinh bệnh tật. Phương pháp này sẽ giúp thải hết độc tố, thanh lọc cơ thể, thường được thực hiện mỗi năm 2 lần. Lần thứ nhất bắt đầu từ ngày nhập Hạ - rằm tháng 4, lần thứ hai bắt đầu vào ngày mãn Hạ - rằm tháng 7. Những người bị bệnh cao áp huyết, tiểu đường, cholesterol, đau thấp khớp, huyết hóa vôi, bệnh bao tử, đường ruột, gan thận, ung thư, nếu áp huyết không quá thấp đều có thể áp cách thanh lọc cơ thể này.

Đặc trưng của phương pháp giải độc cơ thể này là nhịn ăn, chỉ uống nước đường pha chanh với lượng khoảng 4-6 lít một ngày. Người nhịn ăn vẫn làm việc và sinh hoạt như bình thường. Người áp dụng có thể điều chỉnh độ chua - ngọt của dung dịch uống, chẳng hạn nếu người loét bao tử thì bớt chua tăng ngọt, người bệnh tiểu đường pha bớt ngọt nhưng khi uống không có cảm tưởng bị ê răng... Bác sĩ Ngọc giải thích rằng đường giúp cơ thể giữ năng lượng và thân nhiệt, không làm suy tim hay cơ bắp bị mệt mỏi khi làm việc, chanh để tẩy độc hạ áp huyết, cholesterol, tan mỡ, lọc máu…

Gần đây nhiều người áp dụng phương pháp nhịn ăn trong 12 ngày, chỉ uống nước chanh đường để thanh lọc cơ thể. Ảnh: healthyfoodstar

Gần đây nhiều người áp dụng phương pháp nhịn ăn trong 12 ngày, chỉ uống nước chanh đường để thanh lọc cơ thể. Ảnh minh họa: healthyfoodstar

Trong bài viết, bác sĩ Đỗ Đức Ngọc cho biết đã thực hiện phương pháp này và sau những ngày đại tiện ra hết những chất cặn bã trong cơ thể, có lúc là dịch đen như nước cống hay chất nhầy nâu đỏ, đến ngày 12, ông uống một ly nước là đi ngay ra một ly nước trong không có tý phân nào, bao tử và ruột thật sạch... Tác giả khuyến cáo phương pháp này không áp dụng cho người áp huyết thấp, bệnh thiếu máu, viêm phổi cấp, bệnh ác tính về máu, bệnh tim, suy nhược nặng...

Trên các diễn đàn, nhiều người chia sẻ đã áp dụng phương pháp này và thấy có hiệu quả. Anh Trịnh Lê (Tây Hồ, Hà Nội) cho biết đã detox 3 lần và cũng như một số bạn bè từng áp dụng, sau 12 ngày thanh lọc bằng cách nhịn ăn, chỉ uống nước chanh đường anh thấy người nhẹ nhõm, tràn đầy năng lượng. Trong thời gian nhịn ăn anh có giảm cân và đau quặn bụng vào mỗi sáng sớm khi tống độc ra ngoài, còn khi nào đói thì uống nước chanh đường và ngồi nghỉ một chút. Anh vẫn đi làm bình thường.

Chị Ngọc Lan ở Cầu Giấy, Hà Nội cũng học bài giải độc cơ thể này từ một người bạn cùng lớp học yoga vào 3 năm trước. Ban đầu thực hiện với mục đích giảm béo nhưng sau đó, cứ đều đặn mỗi năm chị thực hiện 2 lần. Chị làm theo đúng hướng dẫn về nhịn ăn, uống nước và hít thở theo yoga. "Nay những ngày nhịn ăn vẫn đi tập yoga, làm việc bình thường, không hề mệt mỏi", chị Lan kể.

Tuy nhiên, không ít người bỏ cuộc trong quá trình áp dụng cách này. "Tôi nhịn ăn, chỉ uống nước chanh đường tới ngày thứ 5 thì người bải hoải, mệt mỏi, không thể nhấc được tay chân nữa nên sợ quá phải ăn lại ngay", một thành viên diễn đàn chia sẻ.

Thạc sĩ Doãn Thị Tường Vi, nguyên trưởng khoa dinh dưỡng Bệnh viện 198 cho rằng, bà từng nghe nhiều người chia sẻ về phương pháp detox nói trên nhưng theo  bà, đây là một phương pháp không có cơ sở khoa học, có thể nguy hiểm cho người thực hiện. Chẳng hạn, thường khi đói dạ dày sẽ tăng tiết axit, nếu lại uống nước chanh sẽ càng khiến dịch axit nhiều, có thể gây loét dạ dày. Việc sau nhiều ngày nhịn ăn đi cầu ra chất nhầy, nâu có thể là xuất huyết dạ dày chứ không phải chất độc trong cơ thể.

Ngoài ra, theo bác sĩ, một số người áp dụng cách này để giảm béo càng đáng thận trọng bởi người béo thường hay gặp vấn đề về đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, dễ hạ đường huyết... nên khi nhịn đói càng dễ gặp nguy hiểm. Đặc biệt, những người có bệnh mãn tính thì càng không nên áp dụng. Bà cho rằng thế giới lẫn Việt Nam đều chưa có nghiên cứu cụ thể nào chứng minh tính hiệu quả, khoa học của phương pháp này.

Đồng ý kiến, bác sĩ CKII Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TP HCM cho biết, xét về mặt sức khỏe lẫn dinh dưỡng thì chuyện nhịn ăn hoàn toàn trong 12 ngày hoặc một vài ngày để thanh lọc cơ thể hay giảm cân đều là phương pháp chưa có nghiên cứu khoa học cụ thể.

"Bình thường cơ thể không hoạt động gì vẫn phải tiêu hao năng lượng để các bộ phận như tim, phổi hoạt động và để chuyển hóa chất cho tất cả các tế bào. Mức năng lượng mỗi ngày phải cung cấp vào cơ thể là không thể thiếu, thường khoảng 600-1.000 kcal, tùy theo thể trạng, giới tính, môi trường sống... của từng người. Nếu nhịn ăn trong thời gian dài sẽ dẫn đến thiếu năng lượng cho cơ thể hoạt động, có thể nguy hiểm đến tính mạng", bác sĩ Diệp phân tích.

Theo bác sĩ Diệp, thanh lọc cơ thể có nhiều ý tưởng, những phương pháp truyền miệng hiện nay đều chỉ là thử nghiệm, cần phải kiểm chứng kỹ. Một số người chia sẻ nhịn ăn những ngày đầu mệt nhưng sau đó cố gắng thì không còn mệt vì đã quen, nhưng như vậy liệu sẽ quen được bao lâu? Những thông tin chia sẻ trên mạng đều chỉ một chiều, không thể gặp trực tiếp để xác minh cũng như không biết sau đó kết quả sẽ như thế nào.

Bác sĩ Diệp khuyến cáo nên chủ động cân đối về mặt dinh dưỡng hợp lý để thanh lọc cơ thể. Ví dụ hôm nay đã đi ăn tiệc, ăn nhiều đạm rồi thì ngày hôm sau hoặc các bữa còn lại phải cân đối bằng cách giảm bớt lượng chất đạm lẫn chất béo, bù lại bằng các loại rau, củ, quả.

Những trường hợp thừa cân béo phì được yêu cầu giảm cân thì về mặt khoa học cần kết hợp nhiều yếu tố. Cần phải kiểm soát năng lượng thu nạp vào cơ thể thấp hơn mức năng lượng tiêu hao, tăng cường hoạt động thể lực, thay đổi lối sống, không thức khuya... Một số trường hợp cần sử dụng các loại thuốc và các biện pháp can thiệp tích cực hơn.

Mỗi người có một thể trạng, tình hình sức khỏe khác nhau nên khi áp dụng bất cứ phương pháp ăn kiêng hay giải pháp dinh dưỡng nào đều cần có sự tư vấn của bác sĩ. Đặc biệt đối với những người béo phì nặng thì càng phải có sự theo dõi sát sao để giảm cân hiệu quả, bền vững, không hại sức khỏe. Không ít trường hợp tự ý nhịn ăn một cách quyết liệt nhưng sau đó cơ thể quá đói, phải ăn bù nên tăng cân không kiểm soát trầm trọng hơn trước. Các bác sĩ sẽ thiết kế chế độ ăn thấp năng lượng nhưng vẫn đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng cơ bản quan trọng chứ không có thực đơn nào chỉ ăn toàn trái cây hoặc uống toàn nước.

Thạc sĩ, bác sĩ Lê Thị Ngọc Vân, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Nhân dân 115, TP HCM, cũng cho rằng, cần phải cẩn trọng với việc nhịn ăn, uống nước chanh đường để thanh lọc cơ thể. Việc uống quá nhiều đường sẽ có nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường trên cơ địa người rối loạn dung nạp đường. Ngoài ra năng lượng từ đường dư thừa sẽ tích tụ, có thể gây rối loạn chuyển hóa mỡ. Cơ thể về lâu dài khi thiếu đạm sẽ thiếu axit amin đóng vai trò tạo ra chất miễn dịch, dẫn đến cơ thể dễ suy nhược, kiệt quệ. 

Có thể áp dụng các cách thanh lọc cơ thể như uống nhiều nước, mỗi tháng có vài ngày hạn chế ăn các loại thịt, đặc biệt là thịt đỏ nhiều cholesterol, tập trung ăn nhiều đạm từ rau quả, đậu nành, ăn gạo lức, uống sữa đậu nành để cơ thể nhẹ nhàng, thanh lọc bớt chất béo.

Tuy vậy, đại tá Vương Văn Liêu, Trung tâm Unesco hỗ trợ sức khỏe cộng đồng - một người nghiên cứu sâu về y học khí công cũng như phương pháp thanh lọc cơ thể của bác sĩ Đỗ Đức Ngọc, cho rằng, đây là cách thải độc và tốt cho cơ thể đã được áp dụng lâu đời và nhiều minh chứng cụ thể. "Bản thân thầy Ngọc đã trải nghiệm, bạn bè, đồng nghiệp của tôi cũng có nhiều người dùng cách này và thấy tác dụng tốt thực sự với cơ thể, thậm chí có thể khỏi một số bệnh", ông Liêu nói.

Ông cho biết, một số trường hợp không thể theo cách này hoặc gặp tác dụng phụ, thậm chí nguy hiểm không có gì lạ. Đó không phải lỗi của phương pháp mà do người thực hiện không tìm hiểu kỹ và áp dụng sai. "Thịt bò là thực phẩm tốt nhưng người huyết áp cao ăn nhiều có thể khiến huyết áp lên vùn vụt. Thịt gà cũng rất bổ nhưng ai đang bị lở, ngứa dùng bệnh nặng thêm. Không có thứ gì, dù lành nhất, là tốt cho tất cả mọi người", ông Liêu nói.

Ông cho biết, trong hướng dẫn cách thực hiện detox, tác giả cũng đã cảnh báo những trường hợp không nên dùng phương pháp này, đồng thời cần kiểm tra sức khỏe của bản thân trước khi áp dụng. Đặc biệt, trong quá trình thanh lọc, hằng ngày phải đều đặn đo huyết áp vài lần và ngưng ngay khi thấy có gì không ổn.

"Nếu người tập không tuân theo những chỉ dẫn này thì không những chẳng đạt hiệu quả mà còn gây hại cho bản thân. Thiền, yoga, khí công... đều đã được chứng minh là tốt cho sức khỏe, nhưng cũng có người bị tẩu hỏa nhập ma, tai nạn khi tập, vì họ không hiểu về chính cơ thể mình và bộ môn tập luyện", ông Liêu cho biết.

Ông cho biết, về lý luận của một số bác sĩ dinh dưỡng cho rằng việc uống nước đường chanh khi đói gây hại cho dạ dày, tiêu hóa là không đúng vì dung dịch này không chua lắm. Trong đông y, ăn uống gì luôn tính đến yếu tố quân bình âm dương và loại thức uống này cũng đã được tính toán kỹ để đảm bảo điều này.

Sáng 7/7, Bệnh viện Thanh Nhàn tiếp nhận nữ bệnh nhân 18 tuổi (Hai Bà Trưng, Hà Nội) trong tình trạng không còn huyết áp, nhịp tim. Theo người nhà, bệnh nhân đã nhịn ăn 10 ngày theo phương pháp Detox để giảm béo. Bác sĩ Chu Thị Dự, Phó giám đốc Bệnh viện Thanh Nhàn cho biết, không thể kết luận nguyên nhân khiến bệnh nhân tử vong do người nhà từ chối mổ tử thi. Kết quả xét nghiệm máu cho thấy mức đường huyết của bệnh nhân hoàn toàn bình thường, không giống người suy kiệt do nhịn đói. Các bác sĩ nghĩ đến khả năng bệnh nhân có thể bị đột quỵ não, xuất huyết não hoặc đột quỵ tim do có tiền sử bệnh trước đó.

Minh Thùy - Lê Phương

 
Thứ tư, 9/7/2014 | 13:26 GMT+7
Uống giấm, tẩy ruột, phẫu thuật hút mỡ... là những cách giảm cân được nhiều người lựa chọn bởi kết quả rõ rệt, nhưng có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe.

Lương y Vũ Quốc Trung cùng các chuyên gia sức khỏe của trang Ehow Kidzworld giải thích tại sao bạn không nên áp dụng những phương pháp này.

Uống giấm

Nhiều người truyền nhau phương pháp giảm cân bằng uống giấm. Thực tế có rất nhiều người đã giảm cân nhờ cách này, thậm chí sau đó muốn béo lại cũng không được.

Theo lương y Vũ Quốc Trung, giảm cân bằng giấm là phi khoa học và đang tự giết mình. Giấm ăn là axit acetic, khi được đưa vào cơ thể một lượng lớn, đều đặn sẽ khiến dạ dày, đường ruột bị bào mòn. Nó cũng giết chết các men tiêu hóa, làm người ăn kiêng không còn muốn ăn, vì thế mà gầy đi nhanh chóng. Sự gầy đi này còn đi liền với bệnh tật. Từ đó về sau cơ thể sẽ yếu ớt, khó dung nạp chất dinh dưỡng. Từng có trường hợp bị bục dạ dày vì giảm cân bằng giấm. Tùy theo người uống nhiều hay uống ít mà sẽ có mức độ ngộ độc khác nhau.

Bỏ bữa ăn, đặc biệt là bữa sáng

Nhiều người bỏ đói bản thân để đến cuối tuần có thể giảm đi vài kg, tuy nhiên phần lớn sau đó đều gặp những vấn đề về sức khỏe. Mỗi ngày, cơ thể chúng ta cần một lượng calo nhất định để có thể hoạt động. Nhịn ăn không những không giúp giảm cân mà còn gây hại cho sức khỏe, đặc biệt gây bệnh dạ dày, sỏi mật, nhanh lão hóa do lượng đường và protein dự trữ được lấy ra để hoạt động làm cho da bị khô, mất dinh dưỡng... Ngoài ra, nếu bỏ bữa, sau đó bạn thường có xu hướng ăn nhiều hơn để bù vào số calo bị thiếu hụt, vì thế có nguy cơ béo phì.

bo-bua-8856-1404883062.jpg

Bỏ bữa có thể khiến bạn chóng già. Ảnh: weightlossmealpalns.com

Đặc biệt, nhịn ăn buổi sáng còn gây nhiều nguy hại hơn bởi bữa sáng rất quan trọng. Sau một đêm năng lượng đã tiêu hao hết, buổi sáng cần nạp nhiều năng lượng để cung cấp dưỡng chất cho cơ thể hoạt động, làm việc tỉnh táo và tinh thần sảng khoái.

Chế độ ăn uống ít calo

Điều này cực kỳ nguy hiểm nếu bạn đang ở tuổi teen, lứa tuổi mà cơ thể vẫn đang trong quá trình phát triển. Nếu theo đuổi một thực đơn ít calo, sau đó bạn sẽ không ăn một số loại thức ăn, từ đó dẫn đến việc không được cung cấp đầy đủ vitamin và các khoáng chất cần thiết cho sự phát triển. Giảm cân từ việc ăn những món ăn ít năng lượng có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe cho tuổi teen như hôi miệng, tiêu chảy, buồn nôn và rụng tóc.

Ăn một số loại quả có thể thanh lọc cơ thể khi nó được thực hiện đúng phương pháp, còn nếu kéo dài thời gian, nó có thể làm chậm sự trao đổi chất trong cơ thể, gây khó khăn để giảm cân trong tương lai. Ngoài ra, một chế độ ăn giảm cân nhỏ lẻ như chỉ ăn bưởi có thể khiến bạn đạt được mục đích trong một thời gian ngắn nhưng sẽ ảnh hưởng xấu trong thời gian dài, đặc biệt khi nó không cung cấp đầy đủ dinh dưỡng để bạn duy trì các chức năng của cơ thể.

Uống thuốc giảm cân

Một số loại thực phẩm chức năng có thể giảm cân nhanh chóng, nhưng phần lớn là giảm nước và khối lượng cơ, trong khi cái chúng ta muốn là giảm mỡ. Một số thuốc giảm cân có thể làm tan mỡ nhưng lại làm tăng nhịp tim của người sử dụng. Phần lớn thuốc giảm cân chứa các chất nhuận tràng, khiến người sử dụng đi vệ sinh nhiều hơn, thậm chí có thể tiêu chảy; hay chứa thảo mộc gây kích thích như chất amphetamin, có thể ảnh hưởng đến tim và hệ thống thần kinh, làm tăng huyết áp đến mức nguy hiểm.

Dùng thuốc ức chế sự thèm ăn là một cách giảm cân rất tồi, đặc biệt khi những thuốc này có thể có tác dụng phụ. Nicotin và caffein cũng có những tác hại, vì vậy nếu bạn nghĩ rằng hút thuốc và uống cà phê để giảm cân thì nên suy nghĩ lại.

Buộc nôn hay tẩy ruột

Một số thanh thiếu niên nghĩ rằng nôn ọe thực phẩm ra ngoài có thể ngăn chặn tăng cân. Thực tế, đây là một trong những cách giảm cân kém hiệu quả và nguy hiểm nhất. Nôn thường xuyên sẽ gây ra tình trạng mất nước và sưng tuyến nước bọt. Chưa kể, axit từ dạ dày trào ngược lên có thể gây hại cho thực quản (ống dẫn từ miệng xuống dạ dày) và gây sâu răng. Buộc nôn ọe cũng là dấu hiệu đầu tiên của chứng rối loạn ăn uống được gọi là bulimia (ăn - ói).

Phẫu thuật

Hút mỡ hay thu hẹp dạ dày là những cách giảm cân rất nhanh. Nhiều người cho rằng những phẫu thuật này sẽ giúp cơ thể họ thon gọn nhanh chóng. Tuy nhiên, cũng như bất kỳ kế hoạch giảm cân nào khác, mọi người có thể quay trở lại trọng lượng ban đầu sau một thời gian phẫu thuật. Ngoài ra, phẫu thuật nào cũng chứa những rủi ro, và nó chỉ nên là lựa chọn cuối cùng khi bạn không thể áp dụng phương pháp nào nữa.

Không kết hợp tập thể dục và chế độ ăn uống

Một số người nghĩ rằng chỉ cần tập thể dục mà không cần ăn kiêng hoặc chỉ cần ăn kiêng mà không cần tập thể dục là có thể giảm cân. Sự thật, phải kết hợp đồng thời cả tập luyện và ăn uống lành mạnh. Nếu bạn chỉ tập thể dục nhưng vẫn ăn thức ăn nhanh, nhiều chất đường, chất béo... thì cũng rất khó giảm cân. Còn nếu bạn chỉ quan tâm đến chế độ ăn mà không tập thể dục thì có nguy cơ làm chậm sự trao đổi chất và mất trương lực cơ.

Hoàng Anh

 

Nhịn ăn để giảm cân: sai lầm trầm trọng!

afamily.vn - 14-07-2014 10:51:57

Nếu nhịn ăn, chỉ trong vài ngày, khối lượng cơ của bạn sẽ teo tóp thê thảm.

LTS: Gần đây, người ta truyền nhau phương pháp giảm cân bằng cách nhịn ăn để thanh lọc cơ thể và đã có nhiều người làm theo cách này. Mới đây nhất, ca đột tử của một nữ sinh 18 tuổi ở Hà Nội (chưa xác định rõ nguyên nhân nhưng được biết nạn nhân cũng đang áp dụng chế độ nhịn ăn 10 ngày trước khi chết) đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh mạnh mẽ cho những ai đã, đang và mong muốn áp dụng liệu pháp nhịn ăn chữa bệnh hay để giảm cân làm đẹp này. Dưới đây là những ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực y học hiện đại, y học cổ truyền, dinh dưỡng, tim mạch... luận bàn về vấn đề này, giúp bạn đọc những thông tin khoa học, chuẩn xác và tin cậy.

Nhịn ăn để giảm cân: sai lầm trầm trọng! 1
Nhịn ăn để giảm cân, phản khoa học!
 
Nguồn năng lượng dự trữ của cơ thể
 
Trong cơ thể, lượng nước chiếm 50% đối với người già và khoảng 60% đối với người trẻ. Giả sử đối với một người nặng 50kg, ở người trẻ, lượng nước đã chiếm tới 30kg! Bộ xương của chúng ta nặng vào khoảng 15% trọng lượng cơ thể, tức là nặng khoảng 7,5kg. Từ đó suy ra trọng lượng của toàn bộ phần còn lại (cơ, nội tạng, lớp mỡ, da...) chỉ chiếm 50 – (30 + 7,5) = 12,5kg. Trong đó, chỉ có lớp mỡ và cơ bắp là nguồn dự trữ năng lượng đáng kể nhất, còn lượng đường dự trữ dưới dạng glycogen chỉ chiếm 1 - 2% tổng lượng cơ, một ít trong hồng cầu và khoảng 10% trọng lượng của gan. Như vậy, nếu nhịn ăn liên tục, cơ thể bạn sẽ nhanh chóng suy sụp!
 
Một ngày, trung bình mỗi người cần từ 1.800 - 2.000kcal cho chuyển hóa cơ bản và các hoạt động nói chung. Trong đó, chỉ riêng bộ não đã tiêu tới 18% trong tổng số năng lượng nói trên, ước tính khoảng 324kcal, tương đương với 80g đường.
Con người có thể nhịn ăn được bao lâu?
 
Sau khi nhịn ăn hoàn toàn, con người có thể sống sót được bao lâu phụ thuộc vào cân nặng, hệ gen, tình trạng sức khỏe và quan trọng nhất là có bị mất nước, mất các chất điện giải hay không. Ở tuổi 74, Mahatma Gandhi - nhà đấu tranh phi bạo lực cho nền độc lập của Ấn Độ đã nhịn ăn hoàn toàn tới 21 ngày, chỉ uống nước trắng. Lịch sử cũng ghi nhận những vụ tuyệt thực mà số người sống sót có thể qua được 73 ngày nhịn ăn.
 
Cũng có những người sử dụng các phương pháp khí công, ngồi thiền... trong một thời gian dài mà hầu như không ăn gì đáng kể. Tuy vậy, đó chỉ là những trường hợp ngoại lệ (nhịn ăn để đấu tranh, để tiếp tục tồn tại) còn tuyệt đại đa số chúng ta - những con người bình thường, việc nhịn ăn hoàn toàn trong một thời gian dài luôn kèm theo những hệ lụy đáng tiếc, nói chi đến việc nhịn ăn để đẹp, để sống khỏe hơn.
Nhịn ăn để giảm cân, phản khoa học!
 
Nhịn ăn để giảm cân: sai lầm trầm trọng! 2
Nhịn ăn giảm cân có thể gây nguy hiểm tới tính mạng.
 
Cơ thể "tự ăn thịt mình" khi bị đói
 
Khi lượng calo cung cấp cho cơ thể bị giảm hoặc dừng hẳn, đầu tiên, cơ thể sử dụng lượng glycogen dự trữ để chuyển thành đường glucose. Lượng glycogen chỉ có thể đủ cung cấp trong vòng 24h. Khi nguồn này cạn kiệt, cơ thể chuyển sang dùng lượng mỡ dự trữ để chuyển hóa sinh năng lượng. Mỡ sẽ được gan chuyển hóa thành các thể ketone để có thể qua được hàng rào máu não nuôi não bộ thay cho đường glucose. 3-4 ngày tiếp theo, khi lượng mỡ dự trữ đã thuyên giảm, cơ thể lại phải sử dụng đến nguồn protein là thành phần chính của hệ cơ bắp. Protein sẽ được cắt thành các acid amin (amino acid), đi vào hệ tuần hoàn, tới gan và được chuyển hóa thành đường với tỷ lệ vào khoảng 2 - 3g protein thì chuyển được thành 1g đường glucose.
 
Mỗi ngày, để duy trì nguồn năng lượng tối thiểu cho não bộ hoạt động, cần ít nhất 10g glucose hay tương đương 30g protein. Như vậy, nếu nhịn đói, chỉ trong vài ngày, khối lượng cơ của bạn sẽ teo tóp thê thảm. Ở những người béo phì, lượng protein có thể cạn kiệt và bệnh nhân sẽ chết trước khi cơ thể sử dụng hết lượng mỡ dự trữ.
 
Nhịn ăn kéo dài, nguy hiểm không?
 
Sau một thời gian nhịn đói, năng lượng dự trữ của cơ thể đã cạn. Bạn sẽ đối mặt với những nguy cơ như: Thứ nhất là nguy cơ hạ đường huyết. Khi lượng đường trong máu xuống quá thấp, não bị thiếu nguồn năng lượng chính nên hoạt động điện học của các tế bào thần kinh sẽ bị rối loạn. Bệnh nhân sẽ nhanh chóng đi vào hôn mê và có thể tử vong nếu không được phát hiện và điều trị tích cực.
 
Việc đói ăn gây thiếu năng lượng, thiếu các vi chất như đồng, kẽm... và các chất điện giải chính như canxi, natri, kali từ đó dẫn tới tổn thương các tạng quan trọng như tim, thận, phổi và trong phần lớn các trường hợp, bệnh nhân tử vong do loạn nhịp tim hoặc ngừng tim. Bên cạnh đó, nhịn ăn kéo dài cũng có thể gây nên những bệnh đường tiêu hóa mà đặc biệt là nhiễm khuẩn kỵ khí gây viêm ruột hoại tử sau khi ăn trở lại.
 
Thay cho lời kết
 
Qua phân tích như trên, việc giảm cân không bao giờ gắn liền với một chế độ nhịn ăn kéo dài. Bạn vẫn phải duy trì việc ăn uống để cung cấp đầy đủ calo cho cơ thể hoạt động bình thường và tăng cường tập luyện để "đốt cháy" lượng mỡ thừa một cách từ từ theo những phác đồ do các chuyên gia về dinh dưỡng tư vấn cho bạn. Cổ nhân có câu "dục tốc bất đạt", thành Rome không xây dựng xong trong một ngày. Mọi thứ đều phải có lộ trình và đòi hỏi thời gian. Nếu bạn nôn nóng, không có phương pháp giảm cân khoa học thì sẽ chuốc lấy những hậu quả khôn lường.
 

Ý kiến chuyên gia

ThS.BS. Lê Thị Hải - Giám đốc Trung tâm Tư vấn dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia: Sụt cân quá nhanh sẽ gây hại

Nhịn ăn để giảm cân: sai lầm trầm trọng! 3

 
Nhịn ăn không phải là biện pháp giảm cân khoa học, tuy nhiên, trên thực tế vẫn có một số người áp dụng nhưng không thể áp dụng đại trà, đồng loạt. Mỗi người có một thể trạng và sức khỏe khác nhau, vì thế, khi muốn ăn kiêng, cần có một giải pháp dinh dưỡng an toàn, hợp lý với từng người; phải đến bác sĩ thăm khám kiểm tra sức khỏe toàn diện để được tư vấn hợp lý nhất.

Theo quy định, mỗi người chỉ được phép giảm tối đa 10% cân nặng trong 1 tháng. Tức là với người nặng 80kg thì chỉ nên giảm tối đa 8kg trong thời gian 1 tháng, còn an toàn nhất chỉ nên giảm 5% cân nặng trong 1 tháng. Việc sụt cân quá nhanh có nguy cơ gây rối loạn chuyển hóa, có hại cho các bộ phận khác của cơ thể như hệ bài tiết, hệ tiêu hóa, hệ tim mạch.

Một người trưởng thành bình thường cần tối thiểu 1.000 - 1.200kcalo cho  chuyển hóa cơ bản hàng ngày (nếu năng lượng đưa vào dưới 800 kcal/ngày là phải được theo dõi trong bệnh viện dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ. Còn thực hiện giảm cân tại nhà thì năng lượng đưa vào ít nhất cũng phải là 1.000Kcalo). Hoạt động của tế bào não chỉ sử dụng năng lượng từ đường glucose chứ không dùng đến đạm và chất béo như các cơ quan khác (trong cơ thể). Do vậy, khi bị thiếu hụt năng lượng một cách đột ngột sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của tế bào não khiến người bệnh đi vào hôn mê nếu đường trong máu hạ quá thấp.

TS.BS. Lê Văn Trường - Chủ nhiệm Khoa Chẩn đoán và Can thiệp tim mạch, BV TW Quân đội 108: Nhịn ăn có thể "phóng thích" nguy cơ đột tử có sẵn

Nhịn ăn để giảm cân: sai lầm trầm trọng! 4

Nhịn ăn để "thanh lọc cơ thể", nhưng thực chất chỉ là mong ước loại bỏ lượng mỡ thừa ngoài sự mong đợi của những người béo, không phải là phương pháp khoa học. Không đủ năng lượng cho hoạt động hàng ngày, cơ thể sẽ huy động năng lượng trong các kho dự trữ, chủ yếu là trong gan, cơ và sau đó mới mở cửa kho mỡ. Sự huy động đó không thể đầy đủ, cơ thể không thể hoạt động bình thường, kể cả trí tuệ và thể lực nên sau một thời gian nhịn ăn, có thể ta sẽ giảm được một số kg cân nặng, nhưng sẽ là một cơ thể chưa kịp gầy đã yếu! Và thường sau khóa nhịn ăn sẽ là kỳ trả bữa nên béo sẽ lại hoàn mũm mĩm.

Nhịn ăn có gây chết người nhưng là cái chết từ từ sau khi cơ thể đã suy kiệt năng lượng, nôm na là chết đói. Y học kim cổ chưa 1 lần công bố nhịn ăn gây đột tử. Tuy nhiên, những bệnh gây đột tử có thể đang ém sẵn trong cơ thể của người nhịn ăn như đột quỵ não do chảy máu não diện rộng gây ngừng tim, ngừng thở hoặc nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim gây ngừng tuần hoàn... Những tình huống này có thể xảy ra bất kể lúc nào và ở bất kể cơ thể nào chẳng may mang bệnh đó.

Thiển nghĩ, để đạt hiệu quả và an toàn khi muốn thực hiện "thanh lọc cơ thể", việc cần làm đầu tiên là "thanh lọc tư duy", hãy là bác sĩ của chính mình trong việc thực hiện hài hòa chế độ ăn uống, lao động và luyện tập phù hợp với mỗi người.

ThS.BS. Hoàng Khánh Toàn - Chủ nhiệm Khoa Y học cổ truyền (YHCT) BV TWQĐ 108: Chưa có một nghiên cứu khoa học nào khẳng định hiệu quả trị bệnh của phương pháp nhịn ăn

Nhịn ăn để giảm cân: sai lầm trầm trọng! 5

Nhịn ăn là một phương pháp (PP) trị bệnh đã có lịch sử khá lâu đời ở cả phương Đông và phương Tây. Thực tế, có không ít trường hợp để chữa trị các loại bệnh khác nhau như bệnh vẩy nến, viêm da dị ứng, kể cả bệnh ung thư..., bệnh nhân đã tự sử dụng PP nhịn ăn và đem lại hiệu quả ở các mức độ khác nhau cũng đã có những trường hợp bệnh thuyên giảm hoặc khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, chưa có một công trình nghiên cứu khoa học nào đánh giá hiệu quả trị bệnh của PP này.

Việc thực hiện ăn kiêng để giảm béo hay chữa bệnh cũng có những chống chỉ định với từng trường hợp. Do đó, việc người bệnh nhịn ăn chữa bệnh sẽ rất nguy hiểm nếu như không có sự tư vấn và theo dõi của thầy thuốc. Bởi thế, trong YHCT phải tuân thủ nguyên tắc "tam nhân thế nhi", nghĩa là: Nhân nhân thế nhi (tùy người mà dùng); Nhân địa thế nhi (tùy nơi mà dùng); Nhân thời thế nhi (tùy lúc mà dùng).

ThS.BS. Nguyễn Hoàng Hà - Trưởng khoa Ngoại Tim mạch BV ĐKQT Vinmec: Nhịn ăn dẫn đến những hậu quả khó lường

Nhịn ăn để giảm cân: sai lầm trầm trọng! 6

Phần lớn những người nhịn ăn thường có suy nghĩ chữa bệnh hoặc kiểm soát cơ thể theo những chiều hướng không gần thực tế nên tôi không chắc họ đã kiểm tra sức khỏe toàn diện trước khi tiến hành nhịn ăn. Việc bỏ sót các bệnh về tim mạch (các rối loạn nhịp tim, bệnh mạch vành, bệnh van tim...) hoặc các bệnh về nội tiết chuyển hóa (ví dụ như đái tháo đường, rối loạn chức năng tuyến giáp, tuyến thượng thận...) là vô cùng nguy hiểm.

Nguy hiểm của việc nhịn ăn là phần lớn sẽ rơi vào thời kỳ ăn trở lại (tất nhiên ở đây không đề cập đến các trường hợp nhịn đói đến chết). Nếu nhịn ăn kéo dài, khi ăn trở lại, nhất là khi ăn nhiều, sẽ kích thích cơ thể tiết ra insulin. Insulin sẽ kích thích các tế bào lấy phosphat (và kèm theo kali và magne). Insulin cũng làm tế bào tạo ra những phân tử giáng hóa cần phosphat nhiều; điều đó càng làm kiệt lượng phosphat trong cơ thể. Trường hợp trầm trọng sẽ ảnh hưởng đến hệ tim mạch và hô hấp gây suy tim cấp, rối loạn nhịp tim, truỵ tim mạch, thậm chí tử vong. Các biểu hiện về tim mạch là không hiếm và đối với các trường hợp nhịn ăn lâu ngày phải được theo dõi tại BV với chế độ ăn tăng rất từ từ (cân nặng không tăng quá 1kg/tuần), thường xuyên theo dõi các biến chứng.

 
Theo Theo Sức khỏe Đời sống / Trí Thức Trẻ

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét